Izraeli po lufton me militantët palestinezë në shumë vende pranë kufirit të Gazës, dy ditë pas fillimit të sulmit.
Ushtria izraelite e ka krahasuar sulmin e befasishëm nga Hamasi të shtunën me sulmin e 11 shtatorit 2001 në SHBA. “Ky është 11 shtatori ynë”, deklaroi ushtria, që tha se luftimet po zhvillohen në 7 – 8 vende brenda territor.
Por, më vonë, zëdhënësi i Forcave të Mbrojtjes izraelite, Daniel Hagari, deklaroi se ushtria ka rimarrë kontrollin e të gjitha komuniteteve pranë Rripit së Gazës, por vazhdon me persona të armatosur palestinezë.
Ministri i Mbrojtjes i Izraelit, Yoav Gallant ka urdhëruar një bllokadë totale në Rripin e Gazës: “Pa energji elektrike, pa ushqim, pa karburant“.
Mbi 700 është numri i viktimave të Izrael, përfshirë këtë 260 njerëz që u vranë mbrëmjen e kaluar në një festival muzikor.
Edhe Palestina ka përditësuar shifrat e viktimave në radhët e veta. Sipas Ministrisë së Shëndetësisë, 493 persona janë vrarë nga sulmet izraelite në Rripin e Gazës, përfshirë 81 fëmijë dhe 61 gra. 2751 palestinezë kanë mbetur të plagosur.
Lufta mes Izraelit dhe Hamasit ka rrezik të përhapet
Sulmi i papritur palestinez ngjall frikë për “një luftë më të gjerë në Lindjen e Mesme”, shkroi Këshilli për Marrëdhënie me Jashtë.
Irani, armik i betuar i Izraelit, ishte ndër vendet e para që mirëpriti ofensivën e Hamasit kundër Izraelit. Izraeli, prej vitesh, e akuzon atë për furnizimin e grupeve militante me armë dhe me inteligjencë. Presidenti iranian, Ebrahim Raisi, tha se vendi i tij e mbështet mbrojtjen legjitime të kombit palestinez, duke shtuar se Izraeli dhe mbështetësit e tij “janë përgjegjës për paqëndrueshmërinë në rajon” dhe se ata “duhet të mbajnë përgjegjësi për këtë çështje”. Ai u bëri thirrje qeverive myslimane që “ta mbështesin kombin palestinez”.
Sipas një analize të Këshillit Atlantik, nëse Hezbollahu përfshihet në konflikt, “Izraeli do të përballet me një luftë mbarëkombëtare që nuk e ka përjetuar tash e sa dekada”.
Irani e mohon përfshirjen në sulmin e Hamasit ndaj Izraelit
Irani e ka mohuar se është i përfshirë në sulmin e Hamasit kundër Izraelit, i cili shkaktoi mijëra viktima në fundjavë. Misioni i Iranit në Kombet e Bashkuara tha të dielën se “masat e forta që i ka ndërmarrë Palestina nënkuptojnë mbrojtje plotësisht e ligjshme kundër shtatë dekadave shtypje, okupim dhe krime të urrejtjes kryera nga regjimi i jashtëligjshëm zionist”.
Çmimet e naftës rriten pas sulmit të Hamasit ndaj Izraelit
Çmimet e naftës janë rritur për shkak të situatës në Izrael dhe Gazës. Nafta e papërpunuar Brent, standardi ndërkombëtar, u rrit me 2.50 dollarë për fuçi në 87.05 dollarë, ndërsa çmimet në SHBA u rritën gjithashtu. Izraeli dhe territoret palestineze nuk janë prodhues të naftës, por rajoni i Lindjes së Mesme përbën pothuajse një të tretën e furnizimit global.
OKB: 123 mijë persona janë zhvendosur në Gaza për shkak të frikës dhe shtëpive të shkatërruara
Kombet e Bashkuara thonë se 123,538 njerëz në Gaza janë zhvendosur brenda vendit, kryesisht “për shkak të frikës, shqetësimeve për mbrojtjen dhe shkatërrimit të shtëpive të tyre”.
Një konflikt i armatosur prej dekadash/ Si nisi tensioni mes Izraelit dhe Palestinës në vitin 1948
Tensionet midis Izraelit dhe palestinezëve kanë ekzistuar që para themelimit të kombit në vitin 1948. Mijëra njerëz nga të dyja palët janë vrarë dhe shumë të tjerë janë plagosur në konfliktin e gjatë midis dy palëve gjatë dekadave.
Dhuna është rritur veçanërisht këtë vit. Numri i palestinezëve, militantë dhe civilë, të vrarë në Bregun Perëndimor të pushtuar nga forcat izraelite është në nivelin më të lartë të gati dy dekadave. E njëjta gjë është edhe për izraelitët dhe të huajt, shumica prej tyre civilë, të vrarë nga sulmet palestineze.
Izraeli dhe Hamasi kanë qenë të përfshirë në konflikt të armatosur që nga Intifada e Parë Palestineze që daton në vitin 1987, e njohur ndryshe si kryengritja kundër pushtimit të Rripit të Gazës dhe Bregut Perëndimor nga Izraeli.
Izraeli e pushtoi Gazën nga Egjipti në një luftë të vitit 1967, më pas u tërhoq në vitin 2005. Territori, shtëpia e rreth 2 milionë palestinezëve, ra nën kontrollin e Hamasit në vitin 2007, pas një lufte të shkurtër civile me Fatahun, një fraksion rival palestinez që është shtylla kurrizore e Autoriteti Palestinez.
Pasi Hamasi mori kontrollin e Gazës, Izraeli dhe Egjipti vendosën një rrethim të rreptë në territor, i cili është ende. Izraeli gjithashtu mban një bllokadë ajrore dhe detare në Gaza.
Para operacionit të së shtunës, lufta e fundit midis Hamasit dhe Izraelit ishte në vitin 2021, e cila zgjati për 11 ditë dhe mbetën të vrarë të paktën 250 njerëz në Gaza dhe 13 në Izrael.
Çfarë është Hamasi, grupi që shumë vende e cilësojnë si organizatë terroriste
Hamasi është një lëvizje militante dhe një nga dy partitë kryesore politike të territoreve palestineze. Ai qeveris më shumë se dy milionë palestinezë në Rripin e Gazës, por grupi është më i njohur për rezistencën e tij të armatosur ndaj Izraelit. Dhjetëra vende e kanë cilësuar Hamasin një organizatë terroriste, megjithëse disa e përdorin këtë emërtim vetëm për krahun e tij ushtarak. Irani i ofron mbështetje materiale dhe financiare dhe Turqia thuhet se ka aty disa nga udhëheqësit e saj të lartë. Partia rivale e saj, Fatah, e cila dominon Organizatën për Çlirimin e Palestinës dhe sundon në Bregun Perëndimor, ka hequr dorë nga dhuna. Ndarja në udhëheqjen palestineze dhe armiqësia e palëkundur e Hamasit ndaj Izraelit kanë pakësuar perspektivat për stabilitet në Gaza.
